Josepha Mendels - Als wind en rook

Roman

Het huwelijk van een halfjoodse vrouw en een oudere, streng orthodoxe jood in de jaren twintig gaat ten gronde omdat de vrouw gebukt gaat onder de tirannie, het bigotte geloof en het schuldcomplex van haar man.

Het verhaal speelt in het 'joods-Hollandse binnenhuisje' van de jaren twintig en dertig, maar het thema is vooral het misbruik dat zo vaak, en lang niet altijd te kwader trouw, wordt gemaakt van de liefde en de genegenheid in het huwelijk.

Het boek is wel een feministische roman avant la lettre' genoemd: de rechtlijnige, verstarde en niet altijd oprechte Simon Cohen legt zijn terreur op aan zijn vrouw Elisa en aan zijn dochtertjes, die hij niet gewenst had, want hij hoopte op een zoon.

Zoals in alle romans en verhalen van Josepha Mendels treedt ook in 'Als wind en rook' een vitale, onconventionele persoonlijkheid naar voren die ondanks tegenslagen geniet van de momenten van zelf veroverde vrijheid.

'Als wind en rook', een van de boeiendste romans uit de naoorlogse jaren, werd bij verschijnen in 1950 bekroond met de Vijverberg-prijs.